Osmanlı’da Girit Açılımı: Halepa FermanıYazan: kumbayram
Halepa Fermanı, Osmanlı Devleti'nin İngiltere ve Rusya gibi devletlerin baskılarıyla Girit'te daha önce yapılan 1868 açılımına ek olarak taahhüt edilen ıslahatlardır. 20 Kasım 1878 tarihinde yayınlanan Ferman'ı Osmanlı Devleti adına asilerle imzalayan -olağanüstü komiser statüsüyle Girit'e giden- Gazi Ahmet Muhtar Paşa'dır.
Halepa Fermanında yer alan haklara göz atıldığında günümüzle ilgili bir takım öngörülerde çıkarılabilir. Fermana göre;
1) Girit valisi beş yıl süreyle atanacaktı. Valinin bir yardımcısı bulunacaktı. Vali Müslüman ise yardımcısı Hıristiyan, Hıristiyan ise yardımcısı Müslüman olacaktı.
2) Girit Genel Meclisi; 49 Hıristiyan, 31 Müslüman üyeden meydana gelecek, aldığı kararlar Osmanlı kanunlarına aykırı olmayacaktı.
3) Hıristiyan kaymakamlar, Müslüman kaymakamlardan sayıca fazla olacaktı.
4) Girit'te Türkçenin yanında Rumca da resmi dil olarak kabul edilecekti.
5) Vergi gelirlerinin yarısı adanın kamu hizmetlerine harcanacak, eğer adanın geliri giderlerini karşılayamayacak olursa, devlet yardımedecekti.
Verilen tüm bu geniş haklara rağmen adada bulunan Rumlar, Yunanistan'a bağlanma çalışmalarından hız kesmediler. Önce 1908 yılında Girit Milli Meclis'i bağlanma kararı aldı. Balkan Savaşlarının sonucunda ise 1913 yılında kesin olarak Yunanistan toprağı haline geldi.
Halepa Fermanı Pdf:
Halepa Fermanı Pdf Linkback: https://www.buyuknet.com/osmanlida-girit-acilimi-halepa-fermani-t35397.0.html