COĞRAFYA
Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Batman ilinin, kuzey ve kuzeydoğusu yüksek, sarp ve dağlık olup güneyi ise dağlık ve engebelidir. Dicle nehri batıdan doğuya akarak il topraklarının içinden geçer. Batman çayı, Batman-Diyarbakır il sınırını çizerek Dicle nehri ile birleşir.
4000'i aşkın mağaranın bulunduğu bu bölge dünyada benzeri az bulunan bir doğa harikasıdır.
Batman'da karasal iklim hüküm sürmektedir. Bölgede yazları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer.
TARİHÇE
Batman, İluh adlı bir köy iken 1937 yılında bucak olmuştur. Adı 1950 yılında Batman Çayı'ndan dolayı Batman olmuştur. 1957 yılında Siirt iline bağlı ilçe olan Batman, 1990 yılında il olmu
GENEL BİLGİLER
Yüzölçümü : 4.654 km²
Nüfus :406.000 (1997)
İl Trafik No : 72
Dicle'nin aktığı topraklarda zengin tarihi geçmişi koruyan Batman ve antik kenti Hasankeyf, bini aşkın mağaralarıyla, tarihsel anıtlarıyla bir doğa harikasıdır.
İLÇELER
Batman ilinin ilçeleri; Beşiri, Gercüş, Hasankeyf, Kozluk ve Sason'dur.
NASIL GİDİLİR
Karayolu : Türkiye'nin her yerinden otobüs seferi ile ulaşmak mümkündür.
Havayolu : Batman' dan Ankara, İstanbul ve İzmir'e havayolu seferleri yapılmaktadır.
RAKIMI:
550 M.
BATMAN'IN KOMŞULARI:
Kuzeyde Muş, batıda Diyarbakır, doğuda Bitlis ve Siirt, güneyde Mardin ile çevrilidir.
YÜZEY ŞEKİLLERİ:
İlin kuzey ve kuzeydoğusu yüksek sarp ve dağlık olup güneyi ise dağlık ve engebelidir.
DAĞLARI:
* Sason Dağları ( Aydınlık Dağları ) : 2500 m.
* Meleto 2967m.
* Kuşaklı Dağı 1947m
* Avcı Dağı 2121m.
* Meydanok Tepesi 2042m.
* Kortepe 2082m.
* Raman Dağı 1288m.
AKARSULAR VE GÖLLER:
Dicle Nehri, Batman, Sason, Garzan ve Pisiyar çayları ilimizin sınırları içinde geçmekte olan önemli akarsulardır. Sason ve Sorkan çayları Batman Çayına; Kozluk'un kuzeyindeki Aydınlık dağlarından doğan Pisiyar Çayı ve diğer küçük dereler Garzan Çayını oluştururlar. Kulp Çayı Sorkan ve Sason Çayları Batman Çayını oluştururlar. Batman ve Garzan çayları Dicle'ye dökülürler. Ayrıca Gercüş yöresinde Gürbüz ve Aydınlı Dereleri Dicle'ye dökülürler.
Batman Çayı: Batman ile Diyarbakır arasında doğal bir sınır çizer ve 115 Km.lık kısmı Batman il sınırı içinde akar.
Dicle Nehri: Dicle Nehri batıdan doğuya doğru akarak Batman Çayı ile birleştiği yerde Diyarbakır il sınırını bittikten sonra Batman il sınırları içinde akmağa devam eder.
Garzan Çayı: Batman - Siirt illeri arasında doğal sınır çizer. Garzan Çayı, Kozluk ilçesinin kuzeyindeki Aydınlık Dağlarından doğan Pisiyar çayı ve diğer küçük derelerden oluşur. İl sınırları içindeki mesafesi yaklaşık 60 km. olup, Beşiri ilçesi doğusunda Dicle Nehri ile birleşir.
GÖLETLER:
İl sınırları içinde Gercüş - Kırkat Göleti ile Kozluk Ceffan Göleti bulunmaktadır.
Gercüş - Kırkat Göleti 1984 yılında DSİ tarafından yapılmış olup sulama amaçlıdır Kozluk Ceffan Göleti elektrik amaçlı yapılmıştır.
İKLİMİ:
Bölgede karasal bir iklim hüküm sürer.
TARIH
Batman tarihi itibariyle yeni bir şehir olmasina karşın yerlesim alaninda kurulan şehirlerin tarihi sumerlere kadar uzanır.iluh tepesinin bulundugu alanda bir sumer sehir yerlesiminin bulundugu ancak bataklık bir arazi uzerine kurulu oldugundan sehrin zaman içerisinde yer altina goctugu dusunulmektedir.
Batman'in adini batmak teriminden bu nedenle almis olabilecegi dusunulmektedir.zaten batman yerlesim yeri olarak turkiyenin en zengin petrol yataklarina sahip olusu sehrin derinliklerinde bazi bosluklarin cikarilan petrol nedeniyle olustugu ileri surulup bunun batmana felaket getirecegi yore halkinda revac bulan bir teoremdir.90'li yillarda ataturk parki cevresinde aniden ortaya cikan derinligi 150 metreye varan bir cukur ancak binlerce kamyon molozla doldurulabilmistir.bu olay bu felaket teorisyenlerine bunun bir gun gerceklesecegi hakkindaki inanclarini guclendirmistir.iste BATMAN boyle bir ilginclikler diyaridir kuzey mezopotamya'nin merkezi olarak kabul edilen cizre ve civarina yakinligi batmana tarihsel bir kultur kimligi kazandirmis,1940 yilinda bulunan petrol ile batman civarindan yoreye akin olmsutur.Batman binlerce yildir bu topraklarda asiret kulturyle yasamakta olan yoredeki kurt halkina yeni bir yasam ve ruya sehri gibi gelmis sehir cok kisa zaman zarfinda asiretlerden kopan binlerce insana bireyci ozgur bir hayat vadetmistir.ancak bu geleneksel kimlik ikinci nesilde yerini yari feodal kimlikle modern kimlik catismasi getirmis nesiller arasi ucurum meydana gelmistir.Batman kisa zmaan icerisinde guneydogu insanina ekonomik tesirin yanisira dusunce hayatina da etiki etmeye baslamistir. degisik yorelere mensup alt kulturler batmanda birleserek bir ust kimlige donusmustur.bu nedenle Batman'da kurdlerin yanisira arap turk kulturlerinin uzlasini gormek mumkundur. Batman doguya talihin degisebileceginin adidir.Ama batman gencliginde son yillarda yasanan yuksek issizlik ile nesilller arasi catisma cok yuksek oranda intiharlari getirmistir. Batmanin umudun obur adi ve kendine has yapisini anlamayan bir cok zevat televizyon programlarinda konuyu sadece tore baskisi olarak ifade edip gecmistir.Batman yoneticiler tarafindan anlasildigi takdirde gelecegin guneydogusunun prototipidir.
NUFUS
Son nufus sayiminda nufusun yarim milyona ulastigi gorulmustur.nufusu 1960 12 bin olan sehir cok yuksek tempoda nufus hareketlerine sahne olmustur.ancak batmandan batidaki metropoller yuzbinleri bulan gocude hesaba katmak nufus hareketini anlamamizi kolaylastiracaktir.
YONETIM
Batman son genel secimlerde meclise 3 milletvekili sokmustur.AKP yalniz basina bu vekillikleri almistir.Yerel secimlerde dehap tabanina seslenen SHP'de oylarin yarisina yakinini alarak belediye baskanlik secimlerini kazanmistir.Batman'da partilerin basarisi genelde tepki oylarina dayanmaktadir.tepkili olan yore halki kulturel ve ekonomik olarak umut verenlere yonelmekle beraber asiret oylari halen etkili bir gorunum sergilemektedir.
EGITIM
Batman guneydogu ve doguda en egitimli gencligin bulundugu ilimizdir.Ancak yuzde 55 lise mezunu issiziylede turkiye issizlik birincisidir.issizlik ve egitim korelasyonun bu kadar yuksek oldugu bir ikinci sehir yoktur turkieyede kisacasi batmanda ne kadar okursan o kadar umutsuzsun.
batman hızlı bir gelisimle ve degisimle beraber kentleşme noktasında bir sürü sorunuda beraber getirmistir.
batman teror olaylarında birden fazla teror orgutunun topraklarında hayat surdugu bir ildir....
il insaat sektorunde buyuk bir atılımın icerisine girmistir. fakat TOKİ'nin yaptıgı toplu konutlara ragbet edilmemesinin sebebi yore halkının yasam tarzının apartman hayatına uygyn olmaması... halk genelde kendi yaptıgı mustakil evlerde yasamını surdurmektedir.
Batman da Tarihi Köprüler
Batman (Malabadi) Köprüsü
![*]()
Evliya Çelebiye göre bu köprü, Abbasiler dönemine ait bir mimari şaheserdir. Abbasi hanedanına mensup zengin bir tüccar, hayrat için köprüyü yaptırdığı seyahatnamede anlatılır. Ancak, Artuk Oğulları Beyliği dönemine ait olduğu ve Artuk’un torunlarından İlgazi oğlu Timurtaş tarafından 1147 yılında yaptırıldığı da söylenmektedir. Mostar köprüsünün ikizi olarak kabul edilir. Tek kemerli olan bu köprünün içine iki yoldan girilir. İçinde insanların dinlenmesi, yatması ve dış tehlikelerden korunması için odalar yapılmıştır. Ulaşımı sağlamakla birlikte birçok fonksiyonu olan bu sanat harikası köprünün, Batman’daki diğer eserler gibi meraklılar tarafından mutlaka görülmesi gerekir.
Memikan Köprüsü
İnşa tarihi hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber, yörede bulunan Hasankeyf, Malabadi ve Cizre’deki taş köprülerle kıyaslandığı zaman, bu köprü inşaatında kullanılan taşçı malzemeler nedeniyle, köprünün yukarıdaki köprülerle büyük bir benzerlik gösterdiği anlaşılmaktadır. Ancak 6.yüzyılda Müslümanların bölgeye hakimiyetinden sonrada yapıldığı ihtimal dahilindedir. Veya antik dönemden kalan bir köprünün enkazı üzerinde de inşa edilmiş olabileceği muhtemeldir.
Bir zamanlar Batman’ın Beşiri ilçesine bağlı Garzan Ovasındaki yerleşim birimlerinin, özellikle hasankeyf’le olan ticari ilişkisini sağlayan Memikan Köprüsü, bu bölgeden geçen İpek Yolunu, geçit vermeyen Garzan Çayı üzerinden karşıya bağlantısını sağlayan stratejik bir noktasında yer almaktadır. İlk Çağdan orta Çağın ilk yarısına kadar olan tarihi süreç içinde, işlek bir kervan yolu olan ve Garzan Çayına paralel giderek Hasankeyf üzerinden Kuzey Mezopotamya’ya ulaşımın sağlanmasında ve özellikle beylikler arası ticari ilişkilerin sağlanmasında uzun yıllar hizmet veren bu stratejik yol üzerindeki Memikan Köprüsü, şu anda harap durumdadır.
Batman şehri tarihi açıdan yeni bir şehirdir. Ancak bulunduğu bölge eski zamanlardan beri birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Türkiye'nin doğusunda en çok gelişme gösteren şehirlerinden birtanesidir. Batman ilinin ilçeleri Beşiri, Gercüş, Hasankeyf, Kozluk, Sason ilçeridir. Batmanda gezilecek yerler arasında ilk sırayı şüphesiz Hasankeyf almaktadır. Bölgede turistik açıdan en bilinen yerdir. Diğer gezilecek yerler arasında Dicle Nehri, Batman Çayı, Garzan Çayı, Mereto Dağı bulunmaktadır.
![]()
Linkback: https://www.buyuknet.com/batman-ili-tarihi-gezilecek-yerler-t41112.0.html