11.sınıf Tarih 1.dönem 1.yazılı soruları 2011-20121- Eski Türk devlet yerine hangi kelime kullanılmıştır?
- Türklerde bugün kü anlamda devle "il" (el) kelimesi kullanılmıştır.
2- Eski Türk devletlerinin amaçları nelerdir?
- Milletin bir yönetim altında birleştirmesiyle oluşan il vatanı koruyorak milleti huzur ve barış içinde yaşatmayı amaçlayan siyasi bir teşkilattır.
3- "il" kelimesi başka hangi anlamda kullanılmıştır?
-"il" kelimesi barış anlamındada kullanılmıştır
4-Bunun temel sebebi nedir?
-Bunun temel sebebi Türklerde devletin ve barışın birbirini tamamlayan iki unsur olması.
5- Türkler teşkilatlanma Konusunda hangi ülkelere örnek olmuşlardır?
-Çin, Afganistan, Bulicistan, Hindistan, Rusya, Macaristan ve Bulgaristan
6- Türk milleti için ordu-millet deyimi kullanılmıştır?
-Türklerde ücretli askeri bir sınıf yoktur. Halk içinde kadın erkek ayırımı yapmaksızın hemen her türk iyi bir asker ve her an savaşa hazır durumdadır. Bu yüzden Türk milleti için ordu-millet deyimi kullanılmıştır.
7- İlk Türk devletinde hükümdarlar hangi unvanları kullanmıştır?
-Kağan, Han, Yabgu, İlteber
8- Eski Türk devletlerinde hükümdarlık sembolleri nelerdir?
-Otağ (hakan çadırı), Örgin (taht), tuğ (sancak), davul, kotuz (sorguç), kemer (kur), kılıç, yay, kama, kamçı (berge) idi.
9- İlk Türk devletlerinde kağanın görevleri nelerdir?
- Ülkeyi ve halkı düşmandan korumak
- Bütün toplulukları bir devlet çatısı altında toplamak
- Töre kurallarını uygulamak ve düzeni sağlamak
- Halkı adil idara etmek, baskı yapmamak
- Ekonomik açıdan halkı refaha ulaştırmak
Bunlar dışında Türk kağanı
- İç ve dış siyaseti düzenler, Savaşta orduları komuta eder.
- Savaş ve barışa karar vermek, elçiler gönderir ve elçileri kabul eder.
- Devlet görevlelirini tayin eder, Dünya hakimiyetini sağlar.
10- İlk Türk devletlerinde hatunun görevlerini yazınız.
- Hatunlar, kağanlar gibi töreye uygun olarak hatunluk tahtına otururlar.
- Kurultaya oturarak kararlarda oy kullanır elçileri kabul eder.
- Kağanlar gibi sarayı ve askerleri bulunan hatunlar eşlerinin yanında savaşa katılırlar.
- Kağan öldüğünde tahta geçecek tigin küçük ise hatun devleti oğlu adına yönetebilirdi.
11- Kurultayın görevlerini ve yapısını açıklayınız.
Kanun yapma, hakan seçme, hakanı denetleme ve onun yetkilerini sınırlama gerekirse azletme gücünü sahip olmaları demoktartik bir nitelik taşıdıklarını göstermektedir.
12- Kurultay yılda kaç kez toplanırdı? adları nelerdir?
- Hunlarda yılın başında yapılan toplantı dini maliyetteydi.
- İlkbaharda yapılan ikinci toplantı bağlılık kurultayı olarak nitelendirilir.
- Sonbaharda yapılan üçüncü toplantı Savaş ve sayım kurultayında denilen bu toplantı ordu teştif edilir, halk ve atların sayımı yapılır ve savaş kararı görüşüdü.
13- Osmanlı klasik dönem kültür ve medeniyetini oluşmasında hangi değerler etkili olmuştur?
- Orta asyada türk gelenekleri
- İslamiyetin getirdiği kültürel değerler.
- Hakim olduğu coğrafyadaki kürtürel unsurlar
14- Devşirme sistemini açıklayınız.
Hristiyan ailelerden alınan çocukların sıkı bir eğitimden geçilirelerek asker ve bürokrat olarak yetiştirilmesidir. Türk-İslam devletine Gulam sistemiyle farklılıklarla geçmiştir.
15- Divanıhumayunda hangi işler görüşülürdü?
- İdari, askeri ve askeri konular ve yöneticilerin kendi başlarına verdikleri karar görüşülür, karara bağlanır ve padişahın onayına sunulur.
16- Salyeli ve salyesiz eyaletler nelerdir? açıklayınız.
Salyeli : Tımar sistemi uygulanmaz ve iltizam usülüne göre toplanırdı. Ayelat gelirleri buradaki görevlilerin maaşları çıktıktan sonra merkeze gönderilirdi.
Salyesiz :Tımar sisteminin uygulandığı eyaletlerdi. Tahrir defterinin tutulması, tımarların teftiş edilmesi bu eyaletlerde merkeze bağlılığı kuvvetlendirdi.
17- İltizam nedir?
Osmanlı devletlerinde bazı eyaletlerin vergi gelirlerinin açık artırma yoluyla belli bir bedel karşılığında şahıslara satılma sistemidir.
18- Gulam ve ikta nedir?
Gulam : Türk-İslam devletlerinde kölelerden oluşan hükümdarı korumakla görevli olan askerlerdir.
- Özel bir eğitimle yetiştirilirlerdi.
- Devşirme usülüne göre oluşturulan merkez ordusudur.
- Devletten üç ayda bir maaş alırlardı.
İkta sistemi : Ülke topraklarının vergi gelirlerine göre bölümlere ayrılarak her birinin askeri ve sivil devlet görevlilerine hizmet karşılığında maaş olarak verilmesidir.
19- Sarayın Bölümlerini yazınız.
Birun : Sarayın dış kısmıdır. (Yeniçeriililer, Altı bölük halkı, mehterler topçular)
Enderun: sarayın bu kısmı yüksek dereceli devlet memuru yetiştiren bir mektup ve terbiye yeriydi.
Harem: Padişahın aile ferdinin, padişah kadınlarının padişahın erkek ve kız çocuklarının oturduğu yerdir.
20- Divanıhümayun üyleri kimlerdir?
Veziler, kaptanı derya, Şeyhüislam, nişancı, defterdar ve kadıaskerdir.
21-Türk Hükümdarlarının Tahta Çıkışı Tarih Boyunca Kaç Değişik Şekilde meydana gelmiştir?
1- Hanedan üyleri arasında siyasi ve askeri mücadeleyi kazanan hükümdarlar tahta çıkıyordu. (En sık rastlanan durum)
2- Hükümdarın rakipsiz aday olması (Bu durumda taht kavgası olmadan başa geçiyordu)
3- Seçim Usülü (Kengeş, toy ve kurultay denilen devletin ileri gelenlerinden oluşan meclislerin toplanarak hanedan üyelerinden birinin tahta geçmesi)
4- Ekber ve Erşed (En yaşlı en olgun) olanın başa geçmesi. ( Bu yönetim 3. ahmet zamanından itibaren sadece Osmanlı devletinde uygulanmıştır)
22-Türkler kaç unsurdan meydana gelirdi?
1- Bağımsızlık 2- Halk 3- Ülke 4- Teşkilatlanma
23-Kimler Türk devletinde Hükümdar olabilirdi?
- Hanedan olan bütün erkeklerin hükümdar olma hakları vardı. (Kardeşler, kardeş çocukları, amca, amca çocukları ve diğer hanedan üyeleri)
24-Kut anlayışı Nedir?
- Türkler devleti yönetme yetkisini TANRI tarafından verilidiğine inanıyorlardı. Tanrı tarafından verilen bu yönetme hakkına KUT diyorlardı. KUT'un kan yoluyla hükümdarın erkek çocuklarına geçtiğine inanıyorlardı.
25-Kut anlayışı Türk devletlerini nasıl etkilemiştir?
- Bütün hanedan üyelerine KUT olduğundan kendini siyasi ve askeri bakımdan güvenen kişi TAHT KAVGASINA girebiliyordu. Bu durum Türk devletlerini ya iç savaş sonucu istikrarsızlığa, yada bölünmeye götürüyordu.
NOT : Türk Töresinde ana-babaya itaat esas olmasına rağmen, hükümdar bunun dışında tutulmuştur. Devletin devamı için baba-oğul veya kardeşlerin birbirleriyle mücadelesi normal karşılanmıştır. Çünkü bu sayede en güçlü ve en yetkili kişi devletin başına geçecektir.
26-İkili Yönetim(Çifte krallık) Nedir?
- Türk devletlerinde hükümdar yönetimi kolaylaştırmak için Ülkeyi SOL(doğu) ve SAĞ(batı) olmak üzere ikiye ayrıldı. Ortada (merkezde) ise asıl hükümdar bulunuru. Sağ ve Solda ise Haneden üyeleri YABGU'lar bulunurdu.
Linkback: https://www.buyuknet.com/11sinif-tarih-1donem-1yazili-sorulari-20112012-t39793.0.html